Beleggen komt voor in alle vormen en maten. Je kan beleggen in aandelen, obligaties of grondstoffen. Je kan een vakantiehuisje aanschaffen op een vakantiepark om te verhuren. Of je koopt flessen wijn. Niet om te drinken, maar om op een later moment met – hopelijk een flinke – winst te verkopen.

Bijvoorbeeld een Château Latour uit 1982. Oorspronkelijk verkocht voor ongeveer £400 per kist van twaalf flessen, gaat de wijn vandaag de dag over de toonbank voor de schappelijke prijs van £16.000 (ruim €22.000) per kist. Een jaarlijks rendement van 12%.

De markt voor wijnen die het waard zijn om in te investeren, wordt al geruime tijd vrijwel volledig gedomineerd door Franse wijnen, en dan voornamelijk de rode wijnen uit de Bordeaux. De streek staat bekend om zijn grand cru’s. Al treden tegenwoordig ook steeds meer niet-Franse wijnmakers toe tot de markt van duurdere kwaliteitswijnen oftewel ‘fine wines’, waaronder Amerikaanse, Spaanse, Italiaanse en Portugese.

Transparantie

Geïnteresseerden kunnen fine wines proberen aan te schaffen via ervaren wijnhandelaren, veilingen, of bijvoorbeeld de London International Vintners Exchange (Liv-ex): een digitale beurs voor (ver-)kopers van wijn, opgericht in 1999 door twee voormalige beurshandelaren. Zij zagen dat topwijn als een soort grondstof werd verhandeld, maar op een zeer ondoorzichtige en inefficiënte markt. Door de opkomst van internet wisten zij de markt transparanter te maken.

Om te beleggen in wijn is – naast temperatuurgereguleerde opslag en transportmogelijkheden – een grote wijnkennis vereist. Sommige beleggers kiezen er daarom voor de beleggingskeuzes over te laten aan een beleggingsfonds.

‘Wij kopen enkel de wijnen van de hoogste kwaliteit en met hoge ratings’, vertelt Miles Davis, partner bij het Londense Wine Asset Managers. WAM heeft twee beleggingsfondsen: een voor particulieren en een voor institutionele beleggers, beide ongeveer £5 (€6,9) mln groot. Davis beoogt een jaarlijks rendement van 10%.

Fraude

De fondsen worden gereguleerd door de Britse toezichthouder op de financiële markten. En dat is maar goed ook. Want de handel in fine wines is fraudegevoelig. Zo is het meermaals voorgekomen dat een beleggingsfonds rendementen voorspiegelden van 30% of meer, maar bleek de ‘fondsmanager’ later enkel slobberwijnen te hebben gekocht, de etiketten te hebben vervangen met die van gerenommeerde huizen, of überhaupt geen flessen te hebben aangeschaft.

Bordeaux en Champagne

‘De basis van het beleggen in wijn is dat je wijnen van zeer goede kwaliteit koopt of dat je investeert in iemand die je vertrouwt’, vervolgt Davis, die een achtergrond heeft in de City als beurshandelaar. Zijn fondsen beleggen voor 90% in Bordeaux, en voor de rest in ‘wat champagne’ en enkele Italiaanse wijnen. ‘Het heeft geen zin om te speculeren op een relatief onbekende wijn in de hoop dat iemand hem zal ontdekken als een pareltje. Blijf daarom bij de bekende topwijnen van de gerenommeerde châteaux’, adviseert hij.

De Liv-ex 100 Fine Wine Index volgt sinds eind jaren ’80 de prijzen van ongeveer honderd van die topwijnen met de hoogste ratings van toonaangevende wijnrecensenten. Tussen 2005 en half 2011 steeg de index met maar liefst 273%. De enorme vraag uit China, waar het bezit van een topexemplaar uit de Bordeaux wordt gezien als statussymbool, dempte het effect van de financiële crisis op de vraag naar topwijnen en dreef de prijzen op tot recordhoogte.

Ter vergelijking: in ponden groeide de AEX in dezelfde periode met 25% en de MSCI World Index met 36%.

Chinese vraag

Maar het felle anticorruptiebeleid van president Xi Jinping sinds medio 2011 heeft een groot deel van de Chinese vraag uit de markt gehaald, veel van de kopers waren overheidsmedewerkers. Gerekend vanaf de piek in 2011 tot eind 2014 is de FWI met een derde gedaald. Dit jaar stijgen de prijzen weer iets.

Omdat het aanbod van fines wines ‘eindig’ is, is de vraag van grote invloed op de prijs. De Franse wijnhuizen produceren maar een beperkt aantal flessen per jaar, en omdat de precieze weersomstandigheden van een bepaald jaar niet na te bootsen zijn, is iedere jaargang uniek. Elke fles die iemand opent, maakt die wijn van dat jaar schaarser en duurder.

Robert Parker

De beoordelingen van toonaangevende wijnrecensenten, de analisten van de wijnhandel, zijn van grote invloed op de prijsontwikkeling van een wijn. Robert Parker – die beweert dat hij zich elke wijn die hij de afgelopen 35 jaar heeft geproefd tot in detail kan herinneren – is zonder twijfel de meest invloedrijke. De Amerikaan ‘herproeft’ momenteel Bordeauxwijnen uit 2005 en publiceert van de zomer de nieuwe scores. ‘Hij heeft al aangegeven dat hij waarschijnlijk te lage cijfers heeft gegeven’, aldus Davis. ‘De gehele markt wacht in spanning af.’

Een positieve review van Parker – zoals voor de jaargang 2010 – kan de prijs aanzienlijk doen stijgen, een negatieve de prijs doen kelderen. Zo kwam de Mouton Rothschild 2014 recentelijk op de markt, voor een prijs van €240 per fles. ‘Een prima wijntje’, aldus Davis. ‘Maar de 2010 ging voor €600 per fles ‘ex-château’’, rechtstreeks van de wijnboer.

Bron: Financieel Dagblad. geschreven door Paul Nierop, donderdag 14 mei 2015